Wat zeggen kernwaarden jou?
Heb jij er wel eens over nagedacht wat de kernwaarden van jouw werkgever voor jou persoonlijk betekenen? Als jij thuis dezelfde waarden in de praktijk brengt als in je organisatie gewenst is, zit je goed. Maar wat als je werkgever een of meer kernwaarden heeft die niet bij jou passen? Of als je werkgever de kernwaarden wel roeptoetert door de hele organisatie en extern, maar niet in de praktijk brengt? Hoe ga je daar als leidinggevende mee om?
Waarden die je kern raken – van boven naar onder
Ik werkte bij een bedrijf waar het buitenlandse hoofdkantoor 5 kernwaarden uitvaardigde. Niet de manier die ik aanraad, want het betekent dat jij je als werknemer mag pogen te verbinden met iets dat je niet zelf bedacht hebt. Dat is altijd even schakelen en daar zijn we niet allemaal even goed in. Met een beetje mazzel sluiten er een of meer bij jouw levensvisie aan. Met een beetje pech denk je ‘wat een onzin, welke idioot heeft dit bedacht?’. Of voel je weerstand alleen al vanwege het feit dat het opgelegd is.
Het grootste nadeel is dat deze werkwijze averechts werkt. Het komt van buitenaf, voelt opgelegd en wordt meestal niet gepraktiseerd door de bedenkers ofwel leiders van de organisatie. En daar gaat mis want -zoals ik eerder schreef- een leider is een voorbeeld voor de mensen die zij leidt. Talk is cheap: monkey see monkey do. Dat geldt voor alle dieren, zo leren we vanaf onze geboorte. Het is letterlijk onze aangeboren leervoorkeur.
Je kunt dit oplossen, maar dat is een ietwat moeizamere weg dan de hieronder genoemde. Herijking is een optie. Check of de kernwaarden nog passen en pas ze aan waar het wringt. Als je ze toch wilt houden, ga dan aan de slag met omgekeerde implementatie. Start op de werkvloer en haal op wat mensen raakt in de gegeven kernwaarden. Laat zien dat wat de top van de organisatie bedacht heeft, allang werkt en beleefd wordt.
Waarden die je kern raken – van onder naar boven
Het mooiste is als een organisatie haar kernwaarden ophaalt op de werkvloer (vergelijk het met grass roots). Een deel van je kernwaarden wordt namelijk al geleefd in je organisatie. Wellicht is een andere formulering of lading nodig, maar gebruik wat er al is. En voeg daar eventueel aan toe als dat nodig is. Dat kun je ook met een herijking doen. Sowieso vind ik het heel logisch dat regelmatig je missie, visie en waarden naast je organisatiedoel legt. Klopt je waarom nog? En hoe je die invult en waarmee je die waarmaakt?
Toch is ook dit niet zonder gevaren omdat je zelden iedereen kunt meenemen in zo’n proces. Probeer dat ook niet te claimen. Juiste de afwijkende meningen en visies zijn een spiegel voor je organisatie. Zeker als ze van binnenuit, van je eigen mensen komen. Use it!
Het grijze gebied
Natuurlijk zit er een heel grijs gebied tussen bovengenoemde extremen. De aanvliegroutes tot een goed passende kernwaarden set zijn divers. Kies er eentje die past bij jullie organisatiecultuur. Wat vinden je mensen fijn, welke werkwijze simuleert hen? Waar word jij blij van? Wat je ophaalt op de werkvloer is wellicht niet alles, misschien heb je meer nodig om je missie en visie waar te maken. Mix dan de opgehaalde informatie met wat jij denkt dat nodig is. En beperk je tot maximaal 3, meer is ongeloofwaardig want niet 100% te ervaren, te beleven en uit te voeren.
Intern = extern
Wat je wilt bereiken met je kernwaarden is dat ze intern zo geleefd worden, dan dat extern merkbaar is. Eigenlijk wil je dat jouw stakeholders en klanten jullie kernwaarden kunnen noemen. Niet omdat ze die weten, maar omdat ze die ervaren in contact met jou en je mensen.
Dat betekent dat die waarden niet alleen op het werk beleefd worden, maar ook thuis. Wat je thuis belangrijk vindt en doet, dat maak je ook waar op je werk. Waarom? Omdat het onderdeel is van wie je bent. Die kernwaarden maak je moeiteloos en zonder nadenken waar. Daarom is het van onder naar boven werken in het ophaalproces zo belangrijk. Je maakt gebruik van wat er al is en dat is de beste fundering voor een paar mooie kernwaarden.
Wil jij de waarden in jouw organisatie onder de loep nemen, herijken of er gewoon eens over sparren? Bel me voor een afspraak.